I.DÜNYA SAVAŞININ ÇIKMA SEBEPLERİ

Üçlü itilaf denilen İngiltere,Rusya ve Fransa bloğu Üçlü İttifak (İtalya-Almanya-Avusturya) karşısında bir denge unsuru olarak ortaya çıkmıştı.Avrupa’daki büyük devletler bu şekilde iki bloğa bölünmüşlerdi.Avrupa’nın 1870’lerden başlayıp 1904-1914’e gelene kadar ki evrede bu şekilde bloğa ayrılmış olması Birinci Dünya Savaşı’nın çıkmasındaki en mühim sebeplerden biridir.Çünkü 1904 yılında İngiliz-Fransız anlaşmasının imzalanmasından itibaren Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf blokları tam bir çatışma içine girmişlerdir.On yıl süren bu çatışma Birinci Dünya Savaşı’nın çıkmasıyla sonuçlanmıştır.

II.Wilhelm daima İngiltere’yi yanına çekmeye çalışmış ama bunda hiçbir zaman başarılı olamamıştı,olamadığı gibi de 1904 İngiliz- Fransız anlaşmasıyla gördü ki zaten Fransız-Rus anlaşmasıyla arada kalmışken bir de Fransa denizde güçlü olan İngiltere’yi yanına almıştı.Bu durum Wilhelm için rahatsız edici olduğu için Fransa ile İngiletere münasebetlerini sık sık bozmaya çalışmıştır.Ancak bunda başarılı olamadığı gibi İngiletere’yi kendisinden daha fazla uzaklaştırmış Fransa’ya da daha çok yaklaştırmıştır.Ayrıca Almanya üçlü ihtilaf bloğuna karşı güçlü durumda olabilmek için silahlanma yoluna gitmiştir.Hem karada hem de denizde hızlı bir silahlanmaya giden Almanya ve Avusturya’nın bu hareketleri İtilaf devletlerini de harekete geçirdi.Özellikle İngiletere denizlerde hızlı bir silahlanmaya girdi.Bu hızlı silahlanma sonucunda olan şuydu; bütün devletler yaşanan en ufak bir anlaşmazlık sonucunda göstereceklerinden daha sert bir tutum içerisine girdiler ve ufak sorunlar büyük buhranlara sebep oldu.1914 yılına gelindiğinde artık iki blok arasındaki münasebetler artık iyice sertleşmişti.Bu atmosfer içerisinde 28 Haziran 1914 günü Avusturya-Macaristan veliahdının bir Sırplı tarafından öldürülmesi Birinci Dünya Savaşı gibi genel bir savaşın patlamasına sebep olmuştur. Avusturya ve Rusya arasındaki Balkan çatışmaları o kadar şiddetli olmuştur ki,bir yandan Sırplarla bir yandan Ruslarla savaşması Birinci Dünya savaşının çıkmasına sebep olacaktır.

 Esas itibariyle Birinci Dünya Savaşı’nı çıkması,Fransız İhtilali ile başlayan bir değişim sürecinin ,çeyrek yüzyıl süren ihtilal savaşlarının ve bu olayların ortaya çıkardığı gelişmelerin tabii bir sonucudur.Fransız İhtilali’nin ortaya çıkarmış olduğu yeni fikirler yalnızca devletlere değil milletlerin davranışlarına da yön vermiştir.Devletlerin iç meselelerinde olduğu kadar birbirleri arasındaki ilişkiler de bu değişimler çerçevesinde şekillenmeye başlamıştır.Liberalizm etkisi ve ondan daha etkili olan nasyonalizm akımı yani milliyetçilik devletler üzerinde etkili olmuştur.İtalyan ve Alman milli birliğinin kurulması Avrupa’nın dengesine yeni bir şekil vermiştir.Milliyetçilik akımı Balkanlar’daki milli duyguları kamçılamış 1914’de savaşın kıvılcımı da bu bölgeden çıkmıştır.Elbette yalnızca Balkan buhranlarını savaşın tek sebebi olarak göremeyiz.Buarada 1817’den sonraki Bismarck politikaları da etkili olmuştur.Bismarck’ın Alman birliğini korumak için geiştirdiği barış kominasyonları ve bunun sonucunda bloklara ayrılmanın getirdiği hızlı silahlanma da etkili olmuştur.Birinci dünya savaşı’nın birinci sebebi 28 Haziran 1914 günü Avusturya-Macaristan veliahdı Arşidük François Ferdinand’ın Saraybosna’da bir Sırplı tarafından öldürülmesidir.Bu olay karşısında Avusturya’nın Sırbistan’a savaş ilan etmesi ve Rusy Sırbistan ve Almanya’nın Avusturya’nın arkasında yer alması Avrupa’yı bir hafta içinde dünya çapında savaşa sürüklemiştir.